รวมกันเป็นหนึ่ง ภาพสุดท้ายเมื่อรวมทุกภาพเข้าหากัน
ครั้งหนึ่งในการทำกิจกรรมเตรียมวิทยากรเพื่อไปขับเคลื่อนการจัดการความรู้ในองค์กรแห่งหนึ่ง สำหรับผู้เข้าอบรม ประมาณ 40-50 คน ผมได้ทดลองกิจกรรมรวมกันเป็นหนึ่ง โดย ให้ทุกคนระลึกถึงตนเองในสภาพที่อยู่ในสถานที่ทำงาน และอธิบายความต้องการของตนว่าตนเองต้องการให้ บุคคลรอบนอกองค์กรมองตนเป็นอย่างไร เพื่อให้มีความชัดเจนในใจของแต่ละคน ผมขอให้ทุกคนหยุดตัวเองให้นิ่งประมาณ 1 นาที ก่อนลงมือวาดภาพ เป็นภาพที่ไม่มีตัวอักษร ในกระดาษ A4 ไม่มีเส้น ให้เวลาสำหรับการวาดประมาณ 15 นาที หลังจากนั้น สุ่มเลือกเพื่ออธิบายของแต่ละท่าน ไม่มีการให้ความเห็นเพราะเป็นของปัจจเจกชน เราเพียงแต่รับฟังอย่างตั้งใจให้เห็นความหวัง อารมณ์ความรู้สึก และความสะเทือนใจของเขา รับรู้และอิ่มเอมไปกับความปรารถนานั้นๆ
เมื่อจบช่วงที่หนึ่งแล้วขอให้ทุกคนเข้ากลุ่ม ผมจัดกลุ่มไว้เป็นกลุ่มทำงาน (Working Group) จำนวน 5 กลุ่ม กลุ่มละประมาณ 9 ถึง 10 คน ในตอนนี้ให้ทุกคนนำภาพของตนเล่าให้สมาชิกกลุ่มฟัง เล่าทีละคน คนที่เหลือฟังอย่างตั้งใจ ก่อนที่ทุกกลุ่มจะเล่าผมขอให้ทุคนหยุดนิ่งอีกครั้ง เพื่อรวบรวมความตั้งใจแห่งตน ใช้เวลาเล่าช่วงนี้ประมาณ 50 นาที ทุกคนฟังกันครบแล้ว ให้แต่ละกลุ่มนำภาพทุกภาพมาต่อกันโดยให้เขียนลงในกระดาษ A1 และต้องมีภาพจาก A4 ของทุกคนอยู่ในภาพนั้นเป็นภาพรวมของท้้งกลุ่มที่ยังคงมีส่วนของปัจจเจก ของแต่ละคน อยู่ในภาพรวมนั้น เก้าถึงสิบคนสนทนาหาจุดร่วมสร้างความหมายร่วมเกิดปัญญาร่วม ให้เวลาช่วงนี้ประมาณ 40 นาที เมื่อแล้วเสร็จผมขอให้ทั้ง 5 กลุ่มได้เล่าความจากภาพให้แก่กลุ่มอื่นๆ ฟัง ฟังเพื่อให้เห็นความปรารถนาของแต่ละกลุ่ม
เมื่อจบช่วงที่สองแล้วมาถึงตอนรวมกันเป็นหนึ่ง ผมขอให้ทุกคนรวมกันเป็นกลุ่มใหญ่ สนทนาแบบเดิม คนหนึ่งพูด ทุกคนฟัง มีคุณอำนวยเป็นผู้ดำเนินการทุกคนต้องแสดงความเห็น ไม่ใช่ตัวแทนกลุ่ม ทุกคนคนละหนึ่งเสียงทุกคนมีส่วนร่วม เพื่อนำภาพทั้งห้าภาพมารวมกันเป้นภาพเดียวกันโดยยังคงรายละเอียดของทั้ง 5 กลุ่มไว้ครบถ้วน
ช่วงนี้เป็นช่วงที่ยาวนานมากให้เวลารวมกัน 1 ชั่วโมง 40 นาที และกลุ่มใช้เวลามากกว่านั้นเพื่อพูดและฟังซึ่งกันและกัน ผมไม่ได้เร่งรัดเวลา แต่เวลาเลิกจะเร่งรัดกลุ่มเอง ช่วงนี้เราพบว่าบางคนแสดงความเห็นน้อยมาก บางคนแสดงความเห็นนานมาก เมื่อเวลาผ่านไปความหมายไม่ได้ไหลไปเพื่อหลอมรวมเป็นปัญญาร่วมเท่าใดนัก เป็นธรรมดาของการสนทนาเป็นกลุ่มใหญ่ที่ต้องการเวลา ความอดทน ความเข้าใจ และความร่วมมือร่วมใจ
ภาพสุดท้ายกลุ่มไม่ได้เขียนใหม่แต่กลุ่มเอาภาพมาตัดรวมกันบนภาพของกลุ่มๆ หนึ่ง โดยส่วนที่มีซ้ำกันกลุ่มบางกลุ่มยอมตัดออก จึงออกมาเป็นภาพรวมกันเป็นหนึ่ง
ในส่วนของผมเองได้เห็นการเลื่อนไหลของความ่คิด การกระทำ ความเอื้อเฟื้อ ความจริงใจและอื่นๆอีกมาในกิจกรรมนี้
กิจกรรมนี้ได้ทำในช่วงปี 2551 ซึ่งหลังจากนั้นไม่ได้ทำกิจกรรมเช่นนี้อีก เพราะผู้จัดเห็นว่ากินเวลานานไป
ด้วยความระลึกถึง
ตุ๊ดตู่ ร่าเริง
